Swasthya Khabarpatrika
हाम्रो बारेमा
डा शेरबहादुर पुन
४८ घन्टे 'मासु खाने ब्याक्टेरिया' उपनाम पाएको रोग के हो?   यो पहिले नै पहिचान भइसकेको ब्याक्टेरिया हो। एसटिएसएसलाई घातक मानिए पनि दुर्लभ मानिन्थ्यो। तर पछिल्लो समय जापानमा बढ्दो क्रममा देखिएकोले चिन्ता बढेको हो।मंगलबार, असार ४, २०८१
रेबिज लागेको गाई-भैंसीको दुध खाइयो! के गर्ने?उक्त निर्देशिका अनुसार रेबिज लागेको जनावरको दुध पिएमा खोप लिनु पर्दैन भनेर लेखिएको छ। विश्व स्वास्थ संगठनले पनि रेबिज संक्रमित जनावरको दुध पिएर रेबिज भाइरस नसर्ने वा सरेको पुष्टि नभएको भनेर आफ्नो निर्देशिकामा उल्लेख गरेका छन्।आइतबार, साउन २८, २०८०
डेंगु ज्वरो घटेको '४८ घण्टा' क्रिटिकल!तर ४८ घण्टा पार गरे वा सो अवधिमा जटिलताहरु देखिएन भने बिरामीले स्वस्थलाभ गर्दै जानेछ। तसर्थ डेंगु संक्रमितले घरमा बसिरहेको अवस्थामा माथि उल्लेखित जटिल डेंगुका लक्षणहरुलाई बेवास्ता गर्नु हुँदैन। र संगसंगै चिकित्सकको सल्लाह र आवश्यकता अनुसार रगतको जाच पनि गर्नु पर्दछ।बुधबार, साउन १७, २०८०
टाइफाइड फैलँदो! दिसा मिश्रित पानी पिउँदै त छैनौं? तसर्थ सम्बन्धित निकायले बजारमा उपलब्ध खानेपानी तथा खानेकुराको गुणस्तर अनुगमनलाई नियमित र तिब्रता दिन जरुरी देखिन्छ भने कोभिड-१९ को महामारी अन्तसंगै बाहिर खानपान गर्ने प्रचलन बढ्दै जादा हामी स्वयम् पनि सचेत हुने हो कि?  आइतबार, असार ३१, २०८०
सर्पदंशमा यी संकेतहरु देखिए घातक हुनसक्छनेपालमा विशेषत तराई भेगमा सर्पको टोकाइबाट बढी मर्ने गरेको तथ्यांक छ।सो ठाउमा बिशेषत कोब्रा, करेत जस्ता अत्यन्त विषालु सर्पहरु पाइने गर्दछ। कतिपयले (सम्भवत धेरैले) विषालु सर्पले नै टोकेको हो वा होइन भनेर ठम्याउन पनि सक्दैनन्।बिहीबार, असार २१, २०८०
पानीमा कोलीफर्म?फेकल कोलीफर्ममा विशेषत ईकोलाई (O157 : H7) जिवाणुले कडा झाडापखाला तथा मिर्गौला समेत फेल गराउन सक्दछ। विगतमा पनि बजारमा उपलब्ध खानेपानीमा फेकल कोलीफर्मको मात्रा अत्यधिक पाहिने गरेको सर्वविदित नै छ।मंगलबार, असार १९, २०८०
नेपालमा पहिलो पटक मंकीपक्स (एमपक्स) देखियो, कसरी सर्छ?ज्वरो, ग्रन्थी सुन्निने, आलस्य हुने ,जिउ दुख्ने आदि 'एमपक्स' संक्रमितमा देखिने थप लक्षणहरु हुन्। नेपालमा घाउ/पानी फोकाहरू देखिएर सामान्यतया चिकित्सककोमा जाने प्रचलन खासै छैन। तसर्थ 'एमपक्स' समुदाय स्तरमा फैलिएको यकिन तथ्यांक भने आउने सम्भावना कम देखिन्छ।शनिबार, असार २, २०८०
कतै विषादीयुक्त आँप खाइरहेका त छैनौं?यस्ता रसयुक्त आँप खाएपछि सास फेर्न असहजता हुने, वाक-वाक वा बान्ता हुने, पेट दुख्ने, कडा पखाला (कहिले कहिँ रगत पनि देखिने) लाग्ने, चक्कर लाग्ने, आलश्य हुने, टाउको भारी हुने, धड्कन बढ्ने जस्ता स्वस्थ समस्याहरु तत्काल देखिन गर्दछ।सोमबार, जेठ १५, २०८०
कोरोना संक्रमण: स्वाद र गन्ध थाहा नपाउने लक्षणको कमब्याक?ओमिक्रोन भेरिएन्टको उदयसंगै मुख्य लक्षणको रुपमा नरहेको स्वाद र गन्धमा देखिने समस्याले फेरि मुख्य लक्षणको रुपमा कमब्याक गरेको जस्तो देखिन्छ।शुक्रबार, चैत १७, २०७९
भारतमा व्यापक फैलिएको र मृत्युको कारक मानिएको एचथ्री एनटू फ्लु भाइरस के हो, कसरी बच्ने?फ्लु ए, बी, सी र डी गरी चार प्रकारमा हुन्छन्। तर मानिसमा स्वास्थ्य समस्या भने ए र बी ले बढी दिने गरेको पाइन्छ। यसमा पनि फ्लु एले विगतमा पेनडेमिकको रुप समेत लिने गरेको पाइन्छ।शुक्रबार, चैत ३, २०७९
मरेका पक्षी नछुनु होला! उच्च घातक बर्ड फ्लु सर्न सक्छ!पक्षी पालक कृषक, पक्षी ओसार-पसार वा ढुवानी गर्ने, पक्षी बेच-बिखनमा संग्लग्न, पक्षी खरिद गर्ने तथा पक्षी बधमा संलग्नहरु बर्ड फ्लुको उच्च जोखिममा हुने गर्दछन्। संक्रमित पक्षीको मासु तथा अन्डा राम्ररी पकाएर खाने हुँदा संक्रमणको जोखिम भने हुदैन। आइतबार, फागुन २८, २०७९
'आईएलआई' बढ्दो तर अधिकांशमा कारण अज्ञात!तथ्यांक हेर्ने हो भने 'सारी' का बिरामीहरु पनि उल्लेखनीय संख्यामा देखिन्छन्। यद्यपि, यसैको कारणले मानवीय क्षति भने खासै देखिँदैन। अधिकांश आईएलआई वा सारीका बिरामीमा भने कारक अज्ञात (वा फ्लु नेगेटिभ) नै देखिन्छ। बुधबार, माघ २५, २०७९
रुघाखोकी, घाँटी दुख्ने समस्या बढ्दो! तर कारक वायु प्रदूषण?उच्च ज्वरो धेरैमा नदेखीने र यस्ता समस्याहरु दुई हप्ता वा सो भन्दा बढी समय देखिने गरेको पाइन्छ।सोमबार, माघ २, २०७९
नेपालगन्ज दादुरा प्रकोप: खोपले काम नगरेको की नलगाएको/लगाउन नपाएको?अब प्रश्न उठ्छ खोपले काम नगरेको की नलगाएको वा लगाउन नपाएर 'नेपालगन्ज प्रकोप' भएको/देखिएको हो?  आइतबार, पुस २४, २०७९
मेवाको पात ल्याइदिउँ ?, आबुई, हुँदैन-हुँदैन...!हाल बिरामीहरु खासै स्वास्थ समस्या नदेखिएसम्म अस्पताल आउन चाहँदैन/आइरहेका छैनन्। तसर्थ हाल सार्वजनिक भएको तथ्यांकभन्दा कयौ गुणा बढी डेंगु संक्रमित नेपालमा रहेको सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ।सोमबार, असोज १७, २०७९
डेंगुका विषयमा बिरामीका १० चाखलाग्दा जिज्ञासा र उत्तरयो लेखको मुख्य उद्देश्य भनेको हाल सर्व-साधारणको डेंगु प्रतिको बुझाई, सोच, र जिज्ञासाहरुको बारेमा थाहा पाउनु नै हो। 'डेंगु क्लिनिक'को ग्राउन्ड जिरोमा सेवा दिँदै गर्दा बिरामीहरुले व्यक्त गरेका जिज्ञासाहरुलाई बुँदागत रुपमा यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।आइतबार, असोज ९, २०७९
डेंगुका बिरामीले मेवाको पात खाएर बेहोस?यो एउटा प्रतिनिधि घटना मात्र हुन सक्छ। अरुको लहलहैमामा लागेर वा सामाजिक संजालमा भने अनुसार मेवाको पात खाएर यस्तो अवस्था धेरैमा सिर्जना भइसकेको छ। अझै पनि आफूखुशी मेवाका पात खानेमा हुनसक्छ। हाल मेवाको पातको माग ह्वात्तै बढेसंगै यसको प्रयोग घरघरमा भइरहेको सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ।सोमबार, भदौ २७, २०७९
डेंगु संक्रमितमा 'पखाला' पनि बढ्दो?'पखाला' धेरैमा देखिने लक्षणहरु अन्तर्गतमा भने पर्दैन। तर हाल 'पखाला' अर्थात् 'पातलो दिसा' लाग्ने गरेको अनुभव विगतमा भन्दा बढी डेंगु संक्रमितले सुनाउने गरेका छन्।शनिबार, भदौ ११, २०७९
जिउ कटक्क दुख्यो? डेंगु पो होकी? डेंगुको फैलने क्रम दशैंतिहारपछि सम्म रहने र लामखुट्टे नियन्त्रण तर्फ अझै कदम नचालिसकेकोले संक्रमितको संख्या आगामी दिनहरुमा अझै बढ्नेमा दुइ मत देखिँदैन।आइतबार, भदौ ५, २०७९
यी पाँच 'चेतावनीमुलक' लक्षणहरु देखिए डेंगु संक्रमण जटिलता तर्फ जाँदै गरेको संकेतयदि कसैलाई डेंगु पुष्टि भैसकेको अवस्थामा माथि उल्लेखित लक्षणहरु (समस्या) देखिए तुरुन्त चिकित्सकलाई भेटि आवश्यक उपचार गर्न जरुरी हुनेछ। मंगलबार, साउन ३१, २०७९
बालबालिकाको 'आँखा रातो'? एडिनो भाइरस पनि हुनसक्छ'पिंक आइज वा रेड आइज' ले यी दुई भाइरसमा फरक छुट्याउन केहि हदसम्म सहयोगी हुनेछ। किनभने कोरोनाले उचाई लिँदै गर्दा बालबालिकामा एडिनो भाइरसले संक्रमित गरेको भएता पनि अभिभावकहरुमा कोरोना संक्रमणको त्रास/शंका भने रहिरहेको पाइन्छ।मंगलबार, साउन १७, २०७९
संयोगले पत्ता लाग्छ हेपाटाइटिस 'बी' र 'सी' !हेपाटाइटिस 'सी' बिशेषत बिगतमा एकै सिरिज/सुइ धेरैले प्रयोग गर्नेहरु माझ बढी  देखिने गरेको पाहिन्छ। यसबाट पनि थाहा हुन्छ हेपाटाइटिस 'सी' फैलने मुख्य मध्यम भनेको रगत नै हो। संक्रमितले गरेको रक्तदानबाट पनि अरुलाई सर्ने गर्दछ।सहबासबाट पनि संक्रमण सर्ने भएता पनि तुलनात्मक रुपमा रगतबाट भन्दा कम केश नै देखिने गरेको पाहिन्छ।बिहीबार, साउन १२, २०७९
गुप्तांगमा घाउ-फोका देखियो? मंकीपक्स पनि हुनसक्छ है!ज्वरो आउनु, टाउको र जिउ दुख्नु, जाडो लाग्नु, लिम्फ ग्रन्थिहरु सुन्निनु मंकीपक्सका प्रारम्भिक लक्षणहरु हुन्। ज्वरो आएको १ देखि ३ दिनमा पानी फोका जस्तो घाउ अनुहार र मुख भित्र देखिने, अनि शरीरका अरु भागहरु जस्तै हात, खुट्टा, छाती, गुप्तांग, गुद्वार जस्ता देखिने गर्दछ। यधपी नमुना परीक्षण पुष्टिको लागि अनिवार्य हुनेछ। धेरैजसो २ देखि ४ हप्तासम्ममा मंकीपक्स आफै निको हुने गर्दछ। मंगलबार, साउन १०, २०७९
स्वाद अथवा गन्ध छैन? 'बिए.५' पो होकी? घाँटी दुख्न/असहज हुने, नाकबाट पानी बग्ने/ बन्द हुने, थकित हुने, खोकी लाग्ने, ज्वरो/जाडो हुने, टाउको तथा शरीरका मांशपेशीका दुख्ने जस्ता समस्याहरु देखिएका छन्। यी बाहेक थप स्वाद अथवा गन्ध थाहा नपाउने तथा अत्यधिक पसिना आउने भएमा त्यो 'बिए.५' को संक्रमण पनि हुन सक्नेछ।सोमबार, साउन २, २०७९
कार्यालय समयमा टोक्छ डेंगु फैलाउने लामखुट्टेले!डेंगु फैलाउने एडीस जातको लामखुट्टे विशेषत कार्यालय समयमा बढी सक्रिय हुने र टोक्ने हुँदा आफ्नो घर वरिपरी मात्र नभई आफ्नो कार्यालय वा आफू दिनमा काम गर्ने/रहने ठाउँ वरिपरी पनि पानी जम्न नदिऔं र डेंगु फैलनबाट रोकौं। किनभने हाल नेपालमा डेंगुको ग्राफ उकालो लाग्ने क्रम शुरु भैसकेको छ।सोमबार, असार २७, २०७९
काठमाडौंमा हैजा फैलँदो! यी ३  कुरामा ध्यान दिउँगत वर्ष कपिलवस्तुको कृष्णनगर नगरपालिका ७, ८ र ९ मा हैजा फैलिएको थियो र केहीको मृत्यु समेत भएको थियो। लेखकले केहि दिन अगाडि हैजा भए/नभए शंका कसरी गर्न सकिन्छ भनेर लेख प्रकाशित गरेको थियो।सोमबार, असार ६, २०७९
यी ५ लक्षण देखिए हैजाको शंका!१० संक्रमित मध्ये १ जनामा हैजाले जटिल अवस्था निम्त्याउँछ। समयमा उपचार गरिएन भने मृत्युदर पचास प्रतिशतसम्म पुग्न सक्दछ। तसर्थ हैजाको छिटो पहिचान र सहि उपचार नै जटिलताबाट बच्ने मुख्य उपाय हो।शुक्रबार, असार ३, २०७९
रेबिज खोपको नयाँ तरिका र तालिकाखोप किन्दा पनि खोलभित्र हुने हाते निर्देशिकामा पाँच पटक लगाउन भनिएको हुन्छ। अस्पताल बाहिर एक मात्रा डोज लगाएर आउनेहरुमा डोजको मात्रा/संख्यालाई लिएर जिज्ञासा तथा प्रश्नहरु उब्जिने गरेको देखिन्छ।मंगलबार, जेठ ३१, २०७९
सर्पले डस्यो? यी ५ गल्तीहरु नगरौं!सर्पदंश उपचार केन्द्रको अभाव (वा थाहा नहुँदा वा ढिलो पुग्दा) तथा जनचेतनाको कमी नै मृत्यु हुनुका मुख्य कारकहरुमध्ये प्रमुख मानिन्छ।सोमबार, जेठ २३, २०७९
खोप लगाउन धेरै पटक भनें, मान्नु भएन र अन्तमा रेबिज देखियो!बिज खोप लगाउनलाई कुकुरको बर्ष वा उचाईमा (विशेषत एन्टी रेबिज खोप नलगाएका) भर पर्नु हुँदैन। पछिल्लो समय यस्तो प्रकारका घटनामा बृदि भएको देखिन्छ। आइतबार, जेठ १५, २०७९
ताजा समाचारसबै
कोप–२९ सम्मेलनः धनी देशले प्रतिवर्ष कम्तीमा ३०० अर्ब अमेरिकी डलर तिर्ने सहमति
कोप–२९ सम्मेलनः धनी देशले प्रतिवर्ष कम्तीमा ३०० अर्ब अमेरिकी डलर तिर्ने सहमति४० सेकेन्ड अगाडि
मृत्युपश्चात मानवअंग दान गर्ने परिवारलाई २ लाख दिने स्वास्थ्य मन्त्री पौडेलको निर्णय
मृत्युपश्चात मानवअंग दान गर्ने परिवारलाई २ लाख दिने स्वास्थ्य मन्त्री पौडेलको निर्णय१० मिनेट अगाडि
मेरो डर (कविता)
मेरो डर (कविता)३ घण्टा अगाडि
त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा ३२ जना नर्स आवश्यकता 
त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा ३२ जना नर्स आवश्यकता ५ घण्टा अगाडि
कुपोषित बालबालिकालाई स्वस्थ बनाउँदै रुम्जाटार अस्पताल
कुपोषित बालबालिकालाई स्वस्थ बनाउँदै रुम्जाटार अस्पताल५ घण्टा अगाडि
पाँच महिनामा ५५ गर्भवती तथा सुत्केरीको उद्धार
पाँच महिनामा ५५ गर्भवती तथा सुत्केरीको उद्धार५ घण्टा अगाडि
बीएण्डसी एमबीबीएस पठनपाठनको लागि तयार
बीएण्डसी एमबीबीएस पठनपाठनको लागि तयार५ घण्टा अगाडि
चिकित्सा शिक्षा आयोगको पन्ध्रौं बैठक आज बस्दै, यस्ता छन् नौ एजेन्डा
चिकित्सा शिक्षा आयोगको पन्ध्रौं बैठक आज बस्दै, यस्ता छन् नौ एजेन्डा७ घण्टा अगाडि
जाडोमा बच्चाको स्याहार गर्ने १४ उपाय
जाडोमा बच्चाको स्याहार गर्ने १४ उपाय१९ घण्टा अगाडि
अर्थोपेडिक अस्पतालमा पाँच दिनमा ३४ बिरामीको  घुँडाको शल्यक्रिया
अर्थोपेडिक अस्पतालमा पाँच दिनमा ३४ बिरामीको  घुँडाको शल्यक्रिया१९ घण्टा अगाडि
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
दशैंमा राँगा काट्ने बेला छिनिएको हातको बयालपाटा अस्पतालमा उपचारबिहीबार, मंसिर ६, २०८१
क्रिटिकल केयर नर्स एशोसिएसनमा गंगा हुमागाईंको नेतृत्वमा नयाँ कार्यसमितिआइतबार, मंसिर २, २०८१
फर्मासिस्ट र फार्मेसी सहायकलाई  पुष ४ देखि नामप्लेटसहितको सेतो एप्रोन अनिवार्यबुधबार, मंसिर ५, २०८१
स्वास्थ्य मन्त्री पौडेललाई हेल्थ असिस्टेन्ट संघले बुझायो ११ बुँदे ज्ञापन पत्रमंगलबार, मंसिर ४, २०८१
ब्याक्टेरिया उमार्ने र मार्ने प्रक्रियाको साक्षी बन्दा...शनिबार, मंसिर ८, २०८१
गलकोट नगर अस्पतालमा आकस्मिक प्रसुति तथा नवजात शिशु सेवा सञ्चालनबिहीबार, मंसिर ६, २०८१
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्तासबै
समयमै अस्पताल आइपुगे मस्तिष्कघातपछि बिरामीलाई पूर्ण निको बनाउन सकिन्छः डा कृष्ण ढुंगाना लक्ष्मी चौलागाईं
क्यान्सरका बिरामीले पोषण परामर्श लिन आवश्यक छ ः डा वाईपी सिंह (अन्तर्वार्ता)लक्ष्मी चौलागाईं
गर्भावस्थामा गरिने ‘अब्स स्क्यान’: कति महत्वपूर्ण, के–के हेरिन्छ?रिता लम्साल
'हामी सप्लायर्स होइनौं, सेवा प्रदायक हौं'रिता लम्साल
'समग्र स्वास्थ्य क्षेत्रको सुधारका लागि काम अगाडि बढाएको छु' [अन्तर्वार्ता]रिता लम्साल
मुटुरोग विशेषज्ञ डा रोशन राउतसँग संवाद : मुटुको चाल गडबडी किन हुन्छ, कसरी गरिन्छ उपचार ?लक्ष्मी चौलागाईं
'क्यान्सर उपचार सेवा थप विकास र विस्तार हुँदैछ'लक्ष्मी चौलागाईं
कस्ता मानिसहरु नाक, कान, घाँटीको क्यान्सरको जोखिममा हुन्छन्?लक्ष्मी चौलागाईं
सबै हेर्नुहोस
विचार/विश्लेषण
एक स्वास्थ्य-एक पृथ्वी
एक स्वास्थ्य-एक पृथ्वी६ घण्टा अगाडि
प्रतिजैविक प्रतिरोध: बुझौं, बुझाऔं र आजैबाट रोकथाममा जुटौं
प्रतिजैविक प्रतिरोध: बुझौं, बुझाऔं र आजैबाट रोकथाममा जुटौंसोमबार, मंसिर ३, २०८१
वैश्विक तापक्रम वृद्धिको दुष्परिणाम र हाम्रो भविष्य
वैश्विक तापक्रम वृद्धिको दुष्परिणाम र हाम्रो भविष्यशुक्रबार, कात्तिक ३०, २०८१
नेपालमा रेडियोलोजीको महत्व र वर्तमान अवस्था
नेपालमा रेडियोलोजीको महत्व र वर्तमान अवस्थाशुक्रबार, कात्तिक २३, २०८१
फिल्मविहिन रेडियोलोजी: विकल्प, अवसर र चुनौती
फिल्मविहिन रेडियोलोजी: विकल्प, अवसर र चुनौतीसोमबार, कात्तिक १९, २०८१
सार्वजनिक बिदामा स्वास्थ्य सेवा प्रवाह
सार्वजनिक बिदामा स्वास्थ्य सेवा प्रवाहसोमबार, कात्तिक १२, २०८१
नेपालको औषधि क्षेत्रमा प्राविधिक विकास
नेपालको औषधि क्षेत्रमा प्राविधिक विकासआइतबार, कात्तिक ११, २०८१
एचआईभी केयर एन्ड एआरटीमा डिजिटल ट्र्याकिङ प्रणाली
एचआईभी केयर एन्ड एआरटीमा डिजिटल ट्र्याकिङ प्रणालीशनिबार, कात्तिक १०, २०८१
सबै हेर्नुहोस
ब्लगसबै
ब्याक्टेरिया उमार्ने र मार्ने प्रक्रियाको साक्षी बन्दा...डिबी खड्का
इसान अस्पताल र लेखक किशोर खनाल
इसान अस्पतालको मनपरी र गैरजिम्मेवार व्यवस्थापनकिशोर खनाल
त्यो पहिलो महिनावारी...स्वास्थ्यखबर
देखिएन तीजको मौलिकताभोजराज पोख्रेल
बिरामीले डाक्टरलाई बताउने ५ झुटडा. इलाई क्यानोन
स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम सुधारका लागि गर्नुपर्ने आधारभूत कार्यहरुविष्णु लामिछाने
सफलताको कथा : कुपोषणका विरुद्ध सुपोषित प्रयास लोकेन्द्र चन्द, सिअहेब
बुवाको क्यान्सर उपचारका लागि दिल्ली  पुग्दा उब्जिएका प्रश्नडा प्रार्थना सुवेदी
सबै हेर्नुहोस