हेपाटाइटिस सी भाइरसको संक्रमणबाट हुने भाइरल लिभर डिसअर्डर हो। एचसीभीको संक्रमणले तीव्र हेपाटाइटिस निम्त्याउँछ, तर लक्षणहरू सामान्यतया हल्का र विरलै देख्न सकिन्छ। क्रोनिक हेपाटाइटिसमा परिणत हुने सम्भावना लगभग ७० प्रतिशत रहन्छ।
क्रोनिक हेपाटाइटिस भन्नाले कलेजोको सुन्निनु र कलेजोको टिस्युहरू कडा हुनु हो। जसले लामो समयसम्म हुँदा सिरोसिस भनिने अवस्था निम्त्याँउछ। कलेजो सिरोसिसको प्रारम्भिक चरणसम्म लगभग कुनै लक्षणहरू हुँदैनन्, तर जब फाइब्रोसिस बढ्दै जान्छ र सामान्य टिस्यु घट्छ, यस्ता लक्षणहरू देखा पर्छन्: थकान, एनोरेक्सिया, जन्डिस, जलोदर, एसोफजिअल भ्यारिसेस्, स्प्लेनोमेगाली, र हेपाटिक इन्सिफेलोप्याथी (एकाग्रतामा कमी, कोमा)। फाइब्रोसिस बढ्दै जाँदा कलेजोको क्यान्सर हुने जोखिम बढ्छ।
संक्रमण र रोकथाम
हेपाटाइटिस सी भाइरस रगत र रगत भएको शरीरको तरल पदार्थबाट सर्छ।
संक्रमणको मुख्य कारणहरू आमा-बालबालिकाको संक्रमण हुनु, रक्तक्षेपण, स्वास्थ्य कर्मचारीहरुले सुई लगाउँदा हुने दुर्घटना र सिरिन्जको पुन:प्रयोग लगायत हुन्।
अहिले संक्रमणको मुख्य कारण असुरक्षित यौन गतिविधिहरु रहेको छ। अर्को छेड्ने वा ट्याटू बनाउने उपकरणको निर्मलीकरण नगरी दुई वा दुई भन्दा बढी व्यक्तिमा प्रयोग गरिनु हो।
टूथब्रस र सेभिङ गर्ने उपकरण जस्ता दैनिक वस्तुहरू एकअर्काको प्रयोग गर्नुहुँदैन। यदि गर्भवती महिलालाई हेपाटाइटिस सी छ भने, यो प्रसवको समयमा जन्म रगत मार्फत् सन्तानमा प्रसारित हुन सक्छ, जसमा ५-१० प्रतिशत सम्भावना रहेको पाइएको छ।
यौन क्रियाकलापले विरलै हेपाटाइटिस सी संक्रमण निम्त्याउँछ, तर हालैका वर्षहरूमा यो बढ्दै गएको छ। एनल सेक्स एक जोखिम कारक हो किनभने सजिलै रक्तस्राव निम्त्याउँने यौन गतिविधि द्वारा यो प्रसारित हुन सक्छ। यो ज्ञात छ कि पित्त र मलद्वारमा हेपाटाइटिस सी भाइरसको तुलनात्मक रूपमा उच्च अनुपात हुन्छ। त्यसैले रोकथामका लागि कण्डमको प्रयोग महत्वपूर्ण मानिन्छ।
परीक्षण
हेपाटाइटिस सी भाइरसको लागि परीक्षण गर्न दुई प्रकारका रगत परीक्षणहरू छन्। एक एन्टिबडी परीक्षण गरिन्छ किनकि यो भाइरस शरीरमा प्रवेश गर्दा उत्पादन हुन्छ, र एचसीभी-आरएनए परीक्षण भाइरसको जीन आरएनए पत्ता लगाउन प्रयोग गरिन्छ।
यदि तपाईं पहिले संक्रमित हुनुभएको छ भने, तपाईंको उपचार पछि पनि एन्टिबडी परीक्षण पोजेटिभ हुनेछ। एचसीभी-आरएनए परीक्षणहरू तिनीहरू हाल हेपाटाइटिस सी भाइरसबाट संक्रमित छन् कि छैनन् भनेर निर्धारण गर्न सामान्यतया एन्टिबडीहरूमा सकारात्मक परीक्षण आउने व्यक्तिहरूमा गरिन्छ।
उपचार
हेपाटाइटिस सी को लागि दुई प्रकारका उपचारहरू छन्: एन्टिभाइरल थेरापी, जसले शरीरबाट भाइरस हटाउँछ, र कलेजो संरक्षण थेरापी, जसले कलेजोलाई जोगाउँछ र कुनै कारणले भाइरस हटाउन नसकेको अवस्थामा प्रयोग हुन्छ। हालैका वर्षहरूमा, एन्टिभाइरल थेरापीले ठूलो प्रगति गरेको छ, र ओरल एन्टिभाइरल औषधिहरूमा भाइरसहरू हटाउने उच्च सम्भावना हुन्छ।
यदि संक्रमण दीर्घकालीन बनेको छैन र भाइरस प्राकृतिक रूपमा निको हुन्छ भने कुनै उपचार आवश्यक पर्दैन।
रोगी क्रोनिक हो वा एन्टिभाइरल थेरापी प्रशासित हुनुपर्छ भन्ने उपचार योजना एक विशेषज्ञ डाक्टरले निर्धारण गर्छन्। यदि तपाईं नियमित चिकित्सा परीक्षणको क्रममा हेपाटाइटिस सी भाइरसबाट संक्रमित भएको शंका छ भने, कृपया सकेसम्म चाँडो चिकित्सकीय सल्लाह लिनुहोस्।