धनगढी- कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिकामा पछिल्ला दिनहरूमा कोरोना संक्रमणको दर उच्च बनेको छ। उपमहानगरपालिकाको स्वास्थ्य शाखाले उपलब्ध गराएको विवरणअनुसार सोमबारसम्म उपमहानगरपालिकाभित्र सक्रिय संक्रमितको संख्या ८८४ पुगेको छ।
समग्र कैलाली जिल्लाको तुलनामा उपमहानगरपालिकामा संक्रमणदर उच्च रहेको तथ्यांकले देखाएको छ। सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालय दिपायलको तथ्यांकअनुसार कैलालीमा सोमबारसम्म एक हजार २४६ सक्रिय कोरोना संक्रमित रहेका छन्।
धनगढी उपमहानगरपालिकामा पछिल्लो सात दिनको अवधिमा ६६८ जना संक्रमित थपिएका छन्। उपमहानगरपालिकाले उपलब्ध गराएको तथ्यांकअनुसार वैशाख १४ मा १२७ जना संक्रमित थपिएका थिए। त्यस्तै, वैशाख १५ गते १४२, १६ गते ११०, १७ गते ४८, १८ गते ८७, १९ गते १०१ र २० गते ५३ जना नयाँ संक्रमित थपिएका छन्।
उपमहानगरपालिकाका अनुसार वडा नम्बर ५ मा सबैभन्दा धेरै सक्रिय कोरोना संक्रमित रहेका छन्। त्यहाँ १४५ पुरुष र ७४ महिला गरी २१९ जना कोरोनाका सक्रिय संक्रमित रहेका छन्। त्यस्तै, वडा नम्बर १ मा ९२ पुरुष र ५३ महिला गरी १४५ सक्रिय संक्रमित रहेका छन्।
कोरोना संक्रमणबाट हालसम्म उपमहानगरपालिकाभित्र २२ जनाको मृत्यु भइसकेको छ। उपमहानगरपालिकाभित्र हालसम्म नौ हजार ८६० जनाको नमूना परीक्षण गरिएको जानकारी दिइएको छ। हालसम्म उपमहानगरपालिकामा तीन हजार ६७१ जनामा कोरोना संक्रमण पुष्टि भइसकेको छ।
उपमहानगरपालिकामा भयावहरुपमा संक्रमण फैलिँदै गए पनि नियन्त्रण तथा रोकथामका लागि उपमहानगरपालिकाको काम सुस्त देखिएको छ। उपमहानगरपालिकाले संक्रमितको तथ्यांक संकलन गर्नेबाहेक अन्य काम गर्न नसकेको स्वास्थ्य शाखाले स्वीकार गरेको छ।
उपमहानगरपालिकाका स्वास्थ्य शाखाका अहेब लक्ष्मीराज उपाध्यायले भने, 'अहिलेसम्म सीमानाकामा होल्डिङ सेन्टर स्थापना गरिएको छैन। संक्रमितको उपचारका लागि आइसोलेसन पनि छैन। भारतबाट फर्केकाहरूको सीमानाकामा एन्टिजेन परीक्षणबाट पोजिटिभ आए उपमहानगरपालिकाको वडा नम्बर १५ कनरीस्थित आइसोलेसनमा राखेर पठाउने गरिएको छ। तर, होम आइसोलेसनमा रहेका व्यक्तिहरूको निगरानी गर्ने कुनै संयन्त्र नै बनेको छैन।'
गत वर्ष (२०७६ साल) चैतमा एक जनामा संक्रमण देखिनुअघि नै उपमहानगरपालिकाले नियन्त्रण तथा संक्रमण फैलन नदिन 'होल्डिङ सेन्टर'देखि होम आइसोलेसनमा रहेका व्यक्तिहरूको निगरानीको व्यवस्था गरेको थियो। त्यस्तै, भारतका विभिन्न राज्यबाट फर्केका नेपालीहरूलाई उपमहानगरपालिकामा होम आइसोलेसनमा राख्ने र त्यहाँ बसेका व्यक्तिहरूको निगरानी गर्ने तथा उनीहरूको अभिलेख राख्ने जिम्मेवारी वडाका प्रतिनिधिहरूलाई दिइएको थियो।
स्वास्थ्य शाखाका अहेव उपाध्यायले अहिले कनरीस्थित आइसोलेसन व्यवस्थापनको जिम्मा जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयले लिएको बताए। उपमहानगरपालिकाले सीमानाकामा कोरोना पोजिटिभ पुष्टि भएका व्यक्तिहरूलाई आइसोलेसन सेन्टरसम्म पुर्याउन एक गाडी र एम्बुलेन्सको व्यवस्था गरेको छ।
अहेव उपाध्यायले मंगलबार नगरप्रमुख नृपबहादुर वडको अध्यक्षतामा बसेको संकट व्यवस्थापन समितिको बैठकले गेटा मेडिकल कलेजमा ५०० बेडको आइसोलेसन सञ्चालन गर्ने निर्णय गरेको बताए। वडा नम्बर १३ का वडाध्यक्ष विजयराज जोशीले पनि संक्रमण फैलन नदिन प्रभावकारी काम गर्न नसकेको स्वीकार गरे। यो वर्ष स्थानीय तहले कोरोना नियन्त्रणका लागि बजेट विनियोजनसमेत नगरेको उनको भनाइ छ।
उपमहानगरपालिकाले कोरोना महामारी रोकथाम तथा नियन्त्रणका प्रयासहरू अघि बढाउन वडा नम्बर ८ का अध्यक्ष नारायण बराललाई गत वर्ष कोभिड-१९ का सम्पर्क व्यक्ति तोकेको थियो। 'यस वर्ष हामीले कोरोना संक्रमितको तथ्यांक लिने, सीमानाकामा कोरोना पोजिटिभ पुष्टि भएकाहरूलाई कनरी आइसोलेसनमा पुर्याउनेबाहेक अरु काम गर्न सकेका छैनौं,' वडाध्यक्ष बरालले भने। फेरि पुरानै समितिलाई जिम्मेवारी दिने र संक्रमण नियन्त्रणका लागि आवश्यकता अनुसारका गतिविधि अघि बढाउनेबारे सामान्य छलफल भएको उनले बताए।
वडाध्यक्ष बरालले एक/दुई दिनपछि बैठक बसेर १९ वटै वडामा आवश्यकता अनुसार क्वारेन्टिन स्थापना गर्ने र आइसोलेसन बनाउने लगायतका कुरा सम्पूर्ण वडामा सर्कुलर गरिने बताए।
उपमहानगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हरिबहादुर चन्दले अहिले उपमहानगरपालिकाले कोभिड नियन्त्रणका लागि भनेर कुनै रकम विनियोजन नगरिएको जानकारी दिए। उनले भने, 'उपमहानगरपालिकाले स्थापना गरेको विपद् व्यवस्थापन कोषबाटै आवश्यकता अनुसार कोरोना नियन्त्रणका लागि रकम खर्च गरिनेछ।'
उनका अनुसार चालु आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा विपद् व्यवस्थापन कोषमा एक करोड १२ लाख ७१ ह्जार रुपैयाँ विनियोजन गरेकोमा हालसम्म ६९ लाख ३० हजार रकम खर्च भइसकेको छ। यो रकम कोरोना नियन्त्रण तथा संक्रमण रोकथामका लागि खर्च नभएको उनले बताए। विपद् सामग्री खरिद र आगलागीबाट पीडित भएका व्यक्तिलाई राहतलगायतमा खर्च भएको उनको भनाइ छ।
उपमहागनरपालिकाले गत आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा ससर्त अनुदानअन्तर्गत २६ लाख ५० हजार रुपैयाँ विनियोजन गरिएकोमा पाँच लाख २५ हजार र अन्य अनुदानअन्तर्गतको एक करोड दुई लाख रुपैयाँ विनियोजन गरेकोमा ९५ लाख ८७ हजार रुपैया खर्च भएको जानकारी दिएको छ।
उपमहानगरपालिकाले गत वर्ष कोरोना नियन्त्रणका लागि भनेर स्थापना गरेको कोषमा व्यक्ति तथा संस्थाबाट १२ लाख रुपैयाँभन्दा बढी रकम संकलन गरेको थियो। उक्त रकम आइसोलेसन व्यवस्थापन, सरसफाइ सामग्री खरिद, क्वारेन्टिन सेन्टरमा रहेकाहरूको खानाको व्यवस्थालगायतमा खर्च भएको जनाइएको छ।
