काठमाडौं– नेपालमा ५ सय भन्दा बढी कोरोना भाइरस संक्रमित हुने जिल्लामध्येको एक हो महोत्तरी।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मंत्रालयको बिहीबार रातिसम्मको तथ्यांक अनुसार महोत्तरीमा १३ सय २५ जनामा कोरोना संक्रमण देखिएको छ। जसमध्ये ८ सय ५० भन्दा बढी सक्रिय संक्रमित छन्।
महोत्तरी जिल्ला अस्पताल जहाँ कोरोना भाइरसका सक्रिय संक्रमितको उपचार भइरहेको छ। १५ बेडको यो अस्पतालले अहिले १०० बेडको आइसोलेसन बनाएर संक्रमितको उपचार गरिरहेको छ।
अस्पतालमा जेठ ११ गते पहिलो संक्रमित भर्ना भएका थिए। अस्पतालका कोभिड फोकल पर्सन डा सतीश साहका अनुसार जेठ महिनादेखि अहिलेसम्म अस्पतालमा ३ सय ४३ जना संक्रमित भर्ना भएका छन्। जसमध्ये ३ सय ३२ संक्रमित उपचारपछि निको भएर घर फर्किसकेका छन्। ९ जना संक्रमित अस्पतालमा उपचाररत छन्। २ जनाको अवस्था निकै गम्भीर भएकोले अन्य अस्पतालमा रिफर गरिएको साहले जानकारी दिए।
विश्वव्यापी महामारी कोरोना संक्रमण नेपालमा फैलिएसँगै अस्पतालले पनि तयारी सुरु गरिसकेको थियो। अस्पतालमा आउने बिरामीलाई रोगको बारेमा जानकारी दिनुका साथै अस्पतालको गेटमा साबुनपानीले हात धुने र मास्क लगाएर मात्र बिरामीलाई अस्पतालमा प्रवेश गर्ने नियम बनाइएको थियो। अस्पतालले कोरोनाका बारेमा सबै कर्मचारीलाई जानकारी दिइसकेको थियो।
तर, भारतबाट फर्किनेको संख्या बढेसँगै जनकपुर प्रदेशिक अस्पतालमा संक्रमितको चाप बढ्न सुरु भयो। त्यसपछि सरकारले महोत्तरी अस्पताललाई पनि कोरोना संक्रमितको उपचार गर्न आइसोलेसन छुट्याउन निर्देशन दिएको थियो।
त्यसको १५ दिनपछि सामाजिक विकास मन्त्रालयले ५ बेडको आइसियू सहित ५० बेडको आइसोलेसन बनाउन निर्देशन दियो। लगत्तै अस्पतालमा रहेको अर्को भवनमा ५० बेडको आइसोलेसन तयार बनाएको अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा राजीवकुमार झाले जानकारी दिए।
मेसु डा झाका अनुसार अस्पतालले कोरोना संक्रमितको हेरचार गर्न मेडिकल अफिसर र नर्स सहितको १० जनाको टिम बनाएको छ। पालोपालो गरेर ड्युटीमा खटिने सेड्युल पनि बनाइएको छ।
उनीहरुलाई कोभिड–१९ का बारेमा जानकारी दिनुका साथै पिपिई लगाउने, फुकाल्ने र सही तरिकाले कसरी डिस्पोज गर्ने, संक्रमितको उपचारमा कसरी खटिने भन्ने विषयमा तालिम दिएको मेसु झाले बताए।
संक्रमितको संख्या बढेसँगै अस्पतालले ५० बेडको आइसोलेसनलाई १०० बेडमा परिणत ग¥यो। अस्पतालका अनुसार अहिलेसम्म महोत्तरी अस्पतालमा भर्ना भएका संक्रमितमा कडा खालका लक्षण देखिएका छैनन्। त्यसैले पनि उपचार गर्नमा कुनै समस्या आएको छैन। अस्पतालले सामान्य लक्षण भएकाहरुलाई आवश्यकता अनुसार सिटोमोल, अन्य रोगका आवश्यक औषधि र तातोपानी दिएर उपचार गर्ने गरेको छ।
कडा खालका लक्षण लिएर अस्पतालमा भर्ना भए प्रादेशिक अस्पतालमा रिफर गरिदिने गरेको मेसु झाले जानकारी दिए। ‘अहिलेसम्म अस्पतालले कडा खालको लक्षण लिएर आएका दुई जना संक्रमितलाई रिफर गरेको छ’, उनले भने।
अस्पतालले सुरुसुरुमा कोरोना संक्रमितको उपचारमा खटिने स्वास्थ्यकर्मीलाई छुट्टै होटलमा क्वारेन्टाइनमा राख्ने व्यवस्था गरेका थियो तर आजभोलि भने कोभिड उपचारमा खटिएका कर्मचारीलाई अस्पतालकै आइसोलेसन वार्ड राख्ने व्यवस्था गरेको छ।
मेसु झाका अनुसार अहिलेसम्म अस्पतालका कोही पनि स्वास्थ्यकर्मी, चिकित्सक, नर्स र अन्य कर्मचारी संक्रमित भएका छैनन्।
महोत्तरी जिल्लामा कोरोना संक्रमितको सम्पर्कमा आएका व्यक्तिको कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ गर्ने जिम्मा स्वास्थ्य कार्यालयले पाएको छ। त्यसको लागि अस्पतालले चाहिने सहयोग गर्ने गरेको मेसु डा झा बताउँछन्।
उनी भन्छन्, ‘जिल्लामा कोरोना संक्रमित व्यक्तिको सम्र्पकमा आएका मानिसको कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ गर्ने जिम्मा स्वास्थ्य कार्यालयको छ। अस्पतालले पनि उहाँहरुलाई कोरोना संक्रमित कहाँकहाँ गयो, ककसलाई भेट्यो भनेर सोधखोज गरेर सूचना दिएर सहयोग गर्ने गर्छ।’
सुरुसुरुमा अस्पतालका कर्मचारी सामान किन्न जाँदा पसलेले सामान दिन पनि डराउन गरेको अनुभव छ, मेसु डा झाको। उनी भन्छन्,‘सुरु सुरुमा अस्पतालले भोग्नु परेको चुनौती भनेको सामान किन्न जाँदा यो त अस्पतालमा काम गर्छ, कतै योबाट कोरोना त सर्ने होइन? भनेर डराउँथे। पछि उनीहरुले पनि रोगको बारेमा बुझ्दै गए। आजभोलि त्यस्तो समस्या भोग्नु परेको छैन।’
मेसु डा झाका अनुसार अस्पतालले भोग्नु परेको अर्को चुनौती भनेको अस्पतालमा स्थानीय सरकारले आइसियु तयारी अवस्थामा राख्न भनेको भए पनि अस्पतालमा आइसियु सञ्चालन गर्ने कर्मचारीको अभाव हो। जसका कारण आइसियु सञ्चालनमा आउन सकेको छैन।
उनी भन्छन्, ‘हामीले मन्त्रालयलमा आइसियु सञ्चालन गर्ने विज्ञ पठाउन बारम्बार आग्रह गरेका छौँ तर अहिलेसम्म पठाउनु भएको छैन। अब छिट्टै पठाउनुहुन्छ भन्ने आशा गरेका छौँ।’
सुरुवाती दिनमा पर्याप्त मात्रामा पिपिईको व्यवस्था हुन नसक्दा महँगो शुल्क तिरेर किन्नु परेको झाले बताए। उनका अनुसार पिपिई नपाएर थोरै संख्याले काम चलाउनु परेको थियो।
