बालबालिकामा चिसो मौसमको आगमनसँगै विभिन्न स्वास्थ्य समस्याहरू देखा पर्न सक्ने सम्भावना हुन्छ, विशेषगरी बालबालिकामा। उनीहरूको शारीरिक प्रतिरक्षा प्रणाली पूर्ण रूपमा विकास भइसकेको हुँदैन, जसले गर्दा चिसो मौसममा उनीहरू विभिन्न संक्रमण र स्वास्थ्य समस्याहरूको शिकार हुन सक्छन्। त्यसैले चिसो मौसममा बालबालिकाको विशेष हेरचाह र सतर्कता आवश्यक छ।
चिसो मौसममा देखिने स्वास्थ्य समस्या
रुघाखोकी र ज्वरो: चिसो मौसममा भाइरल संक्रमण, रुघाखोकी र ज्वरो बालबालिकामा धेरै देखिने समस्या हुन्। यस्ता अवस्थाले बालबालिकालाई असहज र कमजोर बनाउन सक्छ।
निमोनिया: अत्यधिक चिसोको कारण बालबालिकामा निमोनिया हुने सम्भावना बढ्छ। यो फोक्सोमा संक्रमण हुने गम्भीर रोग हो, जसले समयमै उपचार नगरिए बालबालिकाको जीवन खतरामा पर्न सक्छ।
छाला सुक्खा हुने : चिसो मौसममा बालबालिकाको छालामा सुक्खापन देखिन सक्छ। यो बालबालिकालाई असहज गराउन सक्छ र खटिरा तथा चिलाउने जस्ता समस्याहरू उत्पन्न हुन सक्छ।
अस्थमा: अस्थमा भएका बालबालिकाको स्वास्थ्यमा चिसो मौसममा समस्या देखिन सक्छ। चिसो हावाले अस्थमालाई झन् खराब बनाउन सक्छ।
सतर्कता अपनाउनुपर्ने सुझावहरू
न्यानो लुगा लगाउने : बालबालिकालाई चिसोबाट बचाउनका लागि उनीहरूलाई गर्म लुगा लगाउन दिनुपर्छ। सिरक, टोपी, मोजा, र पञ्जा लगाउने बानी गराउनु जरुरी छ।
पर्याप्त झोल पदार्थ: चिसो मौसममा पनि बालबालिकालाई पर्याप्त पानी तथा तातो झोल पदार्थ जस्तै तातो सुप, झोल आदि खुवाउनु पर्छ। यसले शरीरलाई हाइड्रेटेड राख्न मद्दत गर्छ।
स्वस्थ आहार: पौष्टिक आहारले बालबालिकाको प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउन मद्दत गर्छ। फलफूल, सागसब्जी, र प्रोटिनयुक्त खानेकुराहरू बालबालिकाको आहारमा समावेश गर्नुपर्छ।
व्यायाम र शारीरिक गतिविधि
चिसो मौसममा पनि बालबालिकालाई शारीरिक रूपमा सक्रिय राख्नुपर्छ। हल्का व्यायाम र खेलकुदले उनीहरूको शरीरलाई तन्दुरुस्त राख्न मद्दत पुर्यावउँछ।
सफाइमा ध्यान दिने: चिसो मौसममा बालबालिका भाइरल संक्रमणको शिकार हुन सक्छन्, त्यसैले उनीहरूको हात धुने, नाक छोप्ने र व्यक्तिको सम्पर्कमा कम राख्ने जस्ता उपायहरू अपनाउनुपर्छ।
घरको तापक्रम समायोजन
घरभित्रको तापक्रमलाई समायोजन गरेर तातो राख्नु महत्त्वपूर्ण हुन्छ। यसका लागि तातो हावा दिने उपकरणहरू, धूपको व्यवस्था, र झ्याल ढोकाको राम्रो व्यवस्थापन गर्नुपर्छ।
अन्तमा, चिसो मौसममा बालबालिकाको स्वास्थ्य जोखिममा पर्न सक्छ, तर सतर्कता अपनाएर उनीहरूलाई सुरक्षित राख्न सकिन्छ। उचित लुगा, स्वस्थ आहार, र सरसफाइमा ध्यान दिएर रुघाखोकी, निमोनिया, र अन्य स्वास्थ्य समस्याबाट बच्न सकिन्छ। बालबालिकाको स्वास्थ्यमा ध्यान दिनु हाम्रो सबैको कर्तव्य हो।
(बालरोग विशेषज्ञ डा सिंहको बालबालिकाको डाक्टर साथी पुस्तक प्रकाशित छ)
