पछिल्लो समय ३० वर्षदेखि माथि ५० वर्ष मुनिका मानिसहरूमा हृदयाघातको कारण हुने मृत्युदर एकदमै उच्च छ। नेपालमै हृदयाघातका कारण मृत्यु हुने प्रमुख कारणमा हेर्ने हो भने सुर्ती, चुरोटको सेवन, त्यसपछि कोलेस्ट्रोल, प्रेसर, सुगरका कारण ५० वर्ष मुनिका मानिसहरूमा हृदयघात हुने विभिन्न अध्ययनहरूले देखाएका छन्। यही उमेरका मानिस नै रोजगारीका लागि विदेश जान्छन्। उनीहरू विदेश गएपछि चुरोट खान छाड्दैनन्। चुरोट खाँदा कोलेस्ट्रोल बिग्रिन्छ। यस कारण हृदयाघात हुने सम्भावना धेरै छ।
अहिले नेपालीहरूको खानपान शैली बिग्रिएको छ। वैदेशिक रोजगारीमा गएका नेपालीको खानपान शैली झनै बिग्रिन्छ। उनीहरू कामको प्रेसर हुने भएकाले खानपानको समय पनि मिल्दैन। जीवनशैली बिग्रिएको छ। तनाव धेरै हुन्छ भने मानिसलाई मुटुको समस्या हुने नै भयो।
चुरोट खान छाडेको छैन, जीवनशैली पनि राम्रो छैन, तनाव धेरै छ र कोलेस्ट्रोल भयो भने कतिपय खाडी मुलुकमा चेकअप हुँदैन। ब्लडप्रेसर र कोलेस्ट्रोलको नियमित चेकजाँच नभएपछि ब्लडप्रेसर बढे पनि औषधि सेवन सुरु गरेका हुँदैनन्। उपचार गराउन ढिलो गर्दा पनि हृदयाघात हुने सम्भावना उच्च हुन्छ।
कुनै कम्पनीमा काम गर्ने कामदारको कम्पनीले बीमा गरिदिन्छ। कम्पनीले बीमा गरेको भए उपचार गराउन बेलाबेलामा चेकजाँच गराउन सहज हुन्छ। औषधि पनि किन्नु पर्दैन, निःशुल्क पाउँछन्। तर अधिकांश कम्पनीले बीमा गरिदिँदैनन्। एक त खाडीमा नेपाली श्रमिकको पारिश्रमिक पनि थोरै छ। कम्पनीले बीमा नगरिदिएपछि चेकजाँच गराउँदैनन्। रोग छ तर खर्च हुन्छ भनेर औषधि उपचार गराउँदैनन्, यस्ता कारणले हृदयाघात हुने गर्छ।
यस्तै खाडी मुलुकमा जानेहरूले सस्तो मूल्यमा पाइने अवैधानिक मदिरा पिउँछन् र त्यसले गर्दा पनि हृदयाघात हुन्छ। यस्तै अत्यधिक गर्मीमा काम गर्दा मुटुमा असर पुग्न सक्छ।
अत्यधिक गर्मीमा काम गर्ने तर पानी कम पिउने गर्दा पहिलादेखि मुटुमा सामान्य समस्या छ भने पनि बढ्न सक्छ।
प्रतिकुल परिस्थितिमा काम गरिरहेका युवाहरूमा अचानक स्वास्थ्यमा अनेक समस्या आउन सक्छ। वातावरण, मानसिक अवस्था, आर्थिक अवस्था र स्वास्थ्यको दृष्टिकोणले पनि विदेश गएर काम गर्नु भनेको हाम्रो प्रतिकुल परिस्थिति हो। जसका कारण जुन किसिमका रोगहरू र खासगरी नसर्ने रोगहरू लाग्ने सम्भावना बढ्छ।
विदेशमा मान्छेहरू धूमपान र मदिरा सेवन गर्न छाड्दैनन्। विदेश जाने युवाहरूलाई सबैभन्दा पहिला धूमपान र मदिरा सेवन गर्न छाडिदिन सुझाव दिन्छु। जसले विदेश गएपछि हुने दुर्घटनाबाट बचाउँछ।
कुनै पनि बिरामी घरमै मृत्यु भएर अस्पताल पुर्याउँदा अस्पतालले मृत्यु घोषणा गर्छ। मदिरा होस् वा उच्च रक्तचाप, अस्पतालले पोष्टमार्टम नगरी कार्डियाक्यारेस्ट भनेर लेखिदिँदो रहेछ। त्यसैले विदेशमा हृदयाघातका कारण मृत्यु हुनेको संख्या बढ्दो देखिएको छ। यो मलाई विदेशमा बस्ने एक व्यक्तिले भनेको आधारमा यहाँ उल्लेख गरेका हुँ।
कसरी बच्ने हृदयाघातबाट?
वैदेशिक रोजगारीमा जाने युवाहरूले राम्ररी आफ्नो स्वास्थ्यको चेकजाँच गरेर मात्र जानुपर्छ। कुनै म्यानपावर कम्पनीले गरिदिने सामान्य चेकजाँच मात्रै हुन्छ। त्यस कारण आफ्नो स्वास्थ्यमा समस्या छ भने राम्ररी चेकजाँच गर्नुपर्छ।
नेपालमा धूमपान तथा मदिरा सेवन गरिरहेको छ भने विदेश जाँदा छाड्नु पर्छ। त्यसपछि विदेश पुगेपछि पनि आफ्नो स्वास्थ्यको लागि बेला–बेलामा ब्लड प्रेसर, सुगर, कोलेस्ट्रोल चेकजाँच गराउने गर्नु पर्छ। त्यसपछि डाक्टरको सल्लाह अनुसार औषधि सेवन गर्न सकिन्छ। जतिसक्दो तनाव कम लिने बानी बसाल्नु पर्छ। आफ्नो खानपान शैलीलाई पनि स्वास्थ्यमा लाभ पुग्ने हिसाबमा बदल्नु पर्छ। मुटुसँग सम्बन्धित रोग छ भने नियमित रूपमा औषधि सेवन गर्नु आवश्यक छ।
-(स्वास्थ्यखबरका लागि कल्पना घिमिरेले गरेको कुराकानीमा आधारित)
यो पनि:
परदेशमा हृदयाघात: वर्षेनी बढ्दै नेपाली युवाको मृत्युदर
